Media Insights: de VAR is ingeburgerd in de media
Was het in het voorgaande voetbalseizoen nog een noviteit, in het seizoen 2019-2020 werd er al minder over de VAR gepubliceerd door de media. Dat leert de Media Insights Analyse over de aandacht voor de VAR. In relatie tot de Nederlandse Eredivisie in online en printmedia. Na de analyse van afgelopen jaar, werd deze voor het tweede jaar op rij uitgevoerd door de Media Analisten en Insights Specialisten van Clipit, in opdracht van Nederlandse Loterij. De conclusies en inzichten uit deze analyse werden door Stijn Stortelder op 1 september gepresenteerd aan een select gezelschap sportjournalisten tijdens een Kennissessie over de VAR. Georganiseerd door de Nederlandse Sport Pers (NSP) en haar partners KNVB en Toto (onderdeel van Nederlandse Loterij).
De VAR is gemeengoed geworden. De beslissingen worden door de media minder uitvergroot, zeker als de invloed op de uitslag niet groot is.
Minder focus op de VAR
De positie van de VAR in de media is minder prominent is geworden. Niet iedere individuele VAR-ingreep werd uitgebreid besproken, maar werd alleen genoemd wanneer dit van invloed was op het wedstrijdverloop. De VAR is ingeburgerd in wedstrijdverslagen, zoals bekende elementen als blessures en gouden wissels.
Dit is gebaseerd op bijna 9.500 berichten die zijn verschenen. Absoluut gezien aanzienlijk lager aangezien er dit seizoen acht speelronden minder waren, omdat de competitie werd stilgelegd door het Corona-virus. Ook gemiddeld werd er in de media minder aandacht aan de VAR gegeven in zijn tweede seizoen. Waar in het seizoen 2018-2019 nog gemiddeld 263 berichten per speelronde verschenen, was dit in afgelopen seizoen gemiddeld 248 berichten. De meest besproken speelronde (21 t/m 24 februari 2020) leverde 498 berichten op. Een seizoen eerder tikte de meest besproken speelronde – eveneens in februari – 606 berichten aan.
Meer online discussie
In de online en printmedia werd er dus minder over de VAR gesproken, maar zorgde dit ook voor minder discussie onder voetballiefhebbers? Nee. Juist de activiteit op fora en in reacties op artikelen is toegenomen ten opzicht van het eerste jaar. Mensen reageren online op wedstrijdverslagen en het VAR Moment van de Week van de KNVB. Waarbij men vooral ingaat op specifieke VAR-situaties en -beslissingen. Deze berichten en reacties zorgen tegelijkertijd voor meer uitgesproken sentimenten. Het wel of niet ingrijpen bij strafschop situaties wordt veelvuldig besproken. De reacties waren daarbij doorgaans negatief van aard. Waar de media de VAR als gemeengoed beschouwt, denken de voetbalsupporters en -kijkers op social media, fora en in reacties op artikelen daar anders over.
In één adem met de VAR
Naast strafschop situaties (2.044 berichten) werden het wel of niet ingrijpen bij (vermeende) rode kaarten (1.144 berichten), buitenspelsituaties (484 berichten) en het wel of niet afkeuren van doelpunten (435 berichten) het meeste besproken. Bij laatstgenoemde situatie zorgden fora en reacties voor 42% van de berichtgeving. Bij strafschop situaties was slechts 25% van de aandacht afkomstig van berichten op fora en in reactie op artikelen.
De clubs die het meeste werden genoemd in relatie tot de VAR waren Ajax (4.960), PSV (2.785) en Feyenoord (2.138). Als nummer vier mocht Vitesse rekenen op 1.417 berichten. RKC Waalwijk werd het minst besproken. Met iets meer dan 300 vermeldingen bezette de Brabantse club de laatste plaats. Opvallend was ook de verhouding van de berichtgeving bij FC Emmen: 647 van de 1.240 vermeldingen kwam voort uit fora & reacties. Ook bij Ajax was meer dan de helft afkomstig van berichtgeving in fora & reacties (71%). Analyse van berichten toonde aan dat de discussies zich zowel voor als tegen de club uit Amsterdam richtten.
Februari wederom meest besproken
In lijn met het eerste seizoen werd in februari het meeste over de VAR gesproken. Deze maand werd er gepubliceerd over de tussenbalans van de VAR in de eerste helft van het seizoen, maar ook twee van de meest besproken speelronden vonden plaats in februari. Daarbij verschenen er over speelronde 24 de meeste berichten: AZ – PEC Zwolle (2-0), Feyenoord – Fortuna Sittard (2-1) en Vitesse – PSV (1-2) zorgden voor de meest ophef. Ondanks dat het geen topwedstrijden waren werd het ingrijpen, maar juist ook het niet ingrijpen door de VAR bij (mogelijke) strafschop situaties breed uitgemeten.
Dit resulteerde aan het einde van deze speelronde in een oproep tot een VAR-discussie door scheidsrechter Nijhuis en oud-scheidsrechter Van den Ende. De berichtgeving richtte zich daarbij vooral op de consistentie van VAR-ingrepen en -beslissingen. De reactie op deze speelronde van scheidsrechtersbaas Van Egmond in Voetbal International destijds onderstreepte de analyse: “We hebben het komende woensdag bij de nabespreking druk.”
Met de invoering van de nieuwe buitenspel-technologie gaat de VAR dit seizoen ongetwijfeld weer besproken worden door de media, voetbalsupporters en -kijkers. Of dit gaat zorgen voor meer aandacht? Dat weten we volgend jaar.
Meer weten?
Wil jij meer inzicht in de berichtgeving over de VAR en de context bij relaties tussen clubs en de VAR? Wil je gewoon eens een kop koffie drinken om te sparren over ons onderzoek en analyse oplossingen? Of de inzichten die we bieden op basis van (geïntegreerde) data? Neem contact met ons op of bel ons op 024 8000 704.
Kijk voor een verslag van de Kennissessie op de website van de NSP.